Πολύπλοκες Συμμαχίες γύρω απο μια νέα Μέση Ανατολή

Με την κατάρρευση του ισοζυγίου μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, πολλοί ήταν αυτοί που προέβλεψαν μιά νέα Μέση Ανατολή, μέσα στην οποία παραδοσιακοί εχθροί αναπόφευκτα θα επιζητούσαν καποιου είδους διευθέτηση και συμβιβασμό. Κύματα αντιδράσεων και εχθροπραξιών θα αντικαθίσταντο απο ζήλο για οικονομικο-κοινωνική μετεξέλιξη (αποκατάσταση) και γεωστρατηγικό συμβιβασμό. Εξάλλου για κάποιους, ήταν πλέον αναπόφευκτη μια συμφιλίωση θρησκειών και παραδόσεων. Είναι όμως εμφανές ότι εδώ και μία δεκαπενταετία, τίποτε απ΄όλα αυτά δέν έχει επιτευχθεί.

Υπάρχει όντως μια νέα Μέση Ανατολή, μόνο που δεν είναι αυτή που οραματίστηκαν κάποιοι υπεραισιόδοξοι αναλυτές. Αντίθετα, η νέα Μέση Ανατολή χαρακτηρίζεται απο μια μπλεγμένη, ασταθή και άκρως επικίνδυνη κατάσταση. Είναι η περιοχή του ασυμβίβαστου, διχασμένη σε δύο παρατάξεις: την φιλοδυτική-φιλοαμερικάνικη και την αραβική-εθνικιστική. Αναπόφευκτα, Τουρκία και Ελλάδα παρατάχθηκαν σε αντίθετες παρατάξεις, αρχικά τουλάχιστον. Ήταν και λογικά αναπόφευκτο όμως, σε μεταγενέστερο στάδιο η Ελλάδα να παρεκλίνει της αρχικής εθνικιστικής της προσέγγισης και του Εννιαίου Αμυντικού Δόγματος και να επιζητήσει και αυτή το δικό της (επιτέλους) συμφέρον. Εδώ στην Κυπρο, ακόμα με υψωμένα τα λάβαρα και τα στερεότυπα της Ένωσης, δεν καταφέραμε να κατανοήσουμε τίποτα περι διπλωματίας ή τουλάχιστο να προσαρμοστούμε εις στα νέα δεδομένα, στις νέες εξελίξεις, στα νέα συμφέροντα, στη νέα τάξη πραγμάτων. Στο κάτω κάτω, με αναχρονικές επαναστατικές τάσεις όπως ξεπρόβαλαν και αφυπνίστικαν κατα την διάρκεια του πρόσφατου δημοψηφίσματος, αυτός ο τόπος δεν είχε/έχει την ευχή να κοιτάξει ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ...

Η Τουρκία ως πρωταγωνίστρια δύναμη στη μια εκ των δύο συμμαχιών, επενδύει στις σχέσεις της με το Ισραήλ και την Ιορδανία, τα δύο πιο φιλοαμερικανικά κράτη της περιοχής. Με την Ιορδανία, η Τουρκία διατηρεί μια ιδιαίτερη στρατιωτική συνεργασία ενώ γενικά επικρατούν μεταξύ τους στενές και σταθερές σχέσεις απο το τέλος του Β’Παγκοσμίου Πολέμου. Με το Ισραήλ από την άλλη, η Τουρκία συμμερίζεται κάποια κοινά, μιας και είναι και τα δύο μη αραβικά κράτη. Αντιμετωπίζουν και τα δύο, συνεχείς τρομοκρατικές απειλές και επενδύουν στο μέγιστο στον κυριότερο σύμμαχο τους, τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, μοιράζονται κοινούς εχθρούς, όπως το Ιράν και τη Συρία, δύο χώρες οι οποίες εχουν σταθερά συμμαχήσει κατά της αμερικανικής επιβολής στην περιοχή και όλων των κινδύνων που συνεπάγονται απο αυτην, όπως την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων (πετρέλαια) και την αλλοίωση της κουλτούρας και των παραδόσεων.

Με βάση την παραδοσιακή στρατηγική, μια μερίδα συμμάχων συνασπίζονται γύρω από ένα κοινό παρονομαστή, ένα κοινό εχθρό. Αυτο εξηγεί και τη στάση του Κουβέιτ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που μέχρι πρόσφατα απαντούσαν στο Ιράκ, ότι «ο δικός σου εχθρός, δικός μου φίλος». Με τις νέες εξελίξεις φυσικά, ο ρόλος του Ιράκ έχει ολοκληρωτικά αλλοιωθεί και εξασθενίσει με καθαρά αποσχιστικές πλέον τάσεις εκ μέρους των Σιητών. Στην προέκταση της ίδιας λογικής «ο δικός σου εχθρός, δικός μου φίλος», συνηγορούν εν μέρει και κατά παράδοξο τρόπο, οι Χριστιανοί του Λιβάνου, που τάσσονται υπέρ της τουρκοϊσραηλινής συμμαχίας. Αναπόφευκτα τα πρόσφατα γεγονότα στον παραδεισένιο γείτονα Λίβανο προμηνύουν Εμφύλιο (πάλι) μίας και η Χεζπολάχ είναι απ'ότι φαίνεται διατεθιμένη να αυτοκαταστραφεί. Χωρίς τάσεις προφητείας, το ερχόμενο καλοκαίρι '07 θα εισβάλει η παράνοια και ο φανατισμός. Τί φανατισμός! Τι κατάρα τελικά αυτή η Θρησκεία! Η παράμετρος της θρησκείας γίνεται πολύ πιο παράδοξη, μιας και η φανταμενταλιστική Ισλαμική Δημοκρατία του Ιραν για παράδειγμα, υποστηρίζει τους Χριστιανούς της Αρμενίας και της Κύπρου, ενώ εναντιώνεται στους Μουσουλμάνους της Τουρκίας. Υπάρχουν άλλωστε πολλά παρόμοια παραδείγματα.

Το ζήτημα όμως των συμμαχιών γίνεται ακόμα πιο χαώδες με την εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία υποστηρίζεται άμεσα απο εχθρικές προς την Τουρκία χώρες, όπως η Λιβύη και το Σουδάν, ενώ σημαντική είναι πλέον η θέση και του Κουρδικού Εργατικού Κινήματος το οποίο αναπόφευκτα θα εξαναγκάσει Ιράκ, Συρία και Τουρκία στο να αποδεχθούν τη δημιουργία ενός Κουρδικού κράτους. Επειδή στην αντίθετη παράταξη συμπαρατάσσονται η Ρωσία, η Ελλάδα, η Σερβία και η Αρμενία, άλλες χώρες έχουν αναπόφευκτα ταχθεί με την τουρκοϊσραηλινή συμμαχία. Αυτές είναι η Τσετσενία, το Αζερπαιζάν, η Βοσνία, η Κροατία, τα Σκόπια, το Τουρκμενιστάν και άλλες. Για το θέμα Παλαιστίνης μου είναι αδύνατο να επεξηγήσω την κατάντια αυτού του ακαθυσήχαστου λάου. Και εδώ ακόμα ένας ακατανόητος Εμφύλιος.

Υπάρχουν τέλος και οι χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, οι οποίες επιζητούν την ουδετερότητα τους στην περιοχή και την αμέτοχη στάση τους στις εν λόγω συμμαχίες. Εξάλλου, οι χώρες αυτές ευνοούνται απο την συνεχή βοήθεια των ΗΠΑ, αλλά συχνά έρχονται σε ρήξη με την τουρκοϊσραηλινή συμμαχία, στο θέμα της Παλαιστίνης, στο θέμα του στρατιωτικού εξοπλισμού και φυσικά στο θέμα της θρησκείας. Οι ουδέτερες αυτές χώρες τάσσονται σε παρατάξεις αναλόγως των περιστάσεων. Πόσο θα έβλπατε να ακολουθούσαμε και εμείς παρόμοια τακτική, τακτική διπλώ-ματίας!! Πολιτική χωρίς διπλοπροσωπία δέν γίνεται, γίνεται?

Η Μέση Ανατολή έχει πλέον αποκτήσει αξιοσημείωτη θέση στην παγκόσμια κοινωνία. Είναι μια περιοχή, η οποία διαχωρίζει τις γειτονικές και όχι μόνο χώρες, σε δύο παρατάξεις, οι οποίες όπως αποδείχτηκε, επηρεάζουν και επιβαρύνουν στο μέγιστο τη σταθερότητα της περιοχής, καθώς επίσης και τη νέα τάξη πραγμάτων ανά το παγκόσμιο. Το ερώτημα είναι κατα πόσο θα εξακολουθήσει να βρίσκεται στα <δήθεν επείγοντα προς λύση ζητήματα> ή <θέματα προς συνέχιση>.